... پیش از اینکه در سفری یک هفته ای با آقای جراح همراه شوم، راستش را بخواهید، نگاه چندان خوبی به جراحان پلاستیک نداشتم.

به نظرم جزو آن گروه از پزشکانی بودند که با تیغ انداختن به چهره افراد و داغ کردن بازار زیبایی برای دخترکان، پول در می آوردند تا این که با گروه جراحان پلاستیک مناطق محروم همراه شدم و به سیستان و بلوچستان رفتم. دکتر «عبدالجلیل کلانتر هرمزی» سرپرست چهاردهمین سفرهای استانی تیم جراحان پلاستیک به مناطق محروم بود. آدمی که می توانست روبروی باد کولر مطبش در پایتخت بنشیند و با روزی دو سه تا جراحی زیبایی بینی، حساب بانکی اش را لبریز کند اما در بیمارستان علی بن ابی طالب زاهدان چه می کرد؟ آمده بود پی چه ؟ ... این ها را در همان روزها من از خودم می پرسیدم.

مرد ۵۸ ساله اهل رامهرمرز خوزستان، همان شهری که این روزها دیگر بیمار شکاف کام و لب ندارد، زیرا تیم جراحان پلاستیک مناطق محروم در چند سفر که به این شهر کوچک داشته اند، همه بیماران شکاف کام و لب را رایگان جراحی کرده اند و این یعنی یک رامهرمزی، دین خودش را به همشهریانش ادا کرده است.

خدمت به محرومان
دکتر از آن آدم هایی است که خوب می داند لبخندهایش را کجا خرج کند.
می داند کجا باید بشود همان استاد سختگیر و دقیق که اجازه سر سوزنی اشتباه به شاگردانش نمی دهد و کجا باید بشود رفیق آن کودک بلوچ که تاکنون برای معاینه، به مطب هیچ پزشکی پا نگذاشته است. استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران که فوق تخصص جراحی پلاستیک دارد و دوره های تکمیلی جراحی جمجمه، فک و صورت را در فرانسه، آلمان و آمریکا گذرانده، با اینکه مطبش جای سوزن انداختن ندارد و کسانی که پی جراحی های زیبایی هستند، باید شش ماه تا یکسال در نوبت بمانند، اکنون یک هفته از وقتش را برای رسیدگی به محرومان سیستان و بلوچستان گذاشته است. باور دکتر کلانتر این است که محروم‌ترین بیماران، نزدیک‌ترین آدم ها به اندیشه و افکار او هستند. او به همراه چند فوق تخصص جراحی پلاستیک دیگر که برخی هم ازشاگردانش هستند، یک هفته در زاهدان می مانند و چند هزار بیمار شکاف لب و کام را معاینه، شماری را در همان جا جراحی می کنند و برخی را که به جراحی جدی تر نیاز دارند، وقت درمان در تهران برای ایشان درنظر می گیرند.

خاکریز پس از جنگ
دکتر کلانتر به یک فرمانده می‌ماند. گرچه دیگر زمان جنگ نیست اما او مانند یک رزمنده، به مبارزه با نداری و بیماری رفته است. جلیل در زمان جنگ دانشجوی پزشکی است و برای کمک به مجروحان، روانه مناطق جنگی اهواز می شود. دانشجوی پزشکی است که درپی انقلاب فرهنگی در آموزش عالی، دو سالی دانشگاه‌ها تعطیل می شود و بهترین فرصت است برای اینکه به جبهه برود. وقتی پزشکی را تمام می کند، یک پزشک جنگ دیده است و آن قدری مجروح و مصدوم دیده که برای ادامه تحصیل به سوی جراحی می رود.  تخصصش را در چهارسال در دانشگاه اهواز می گذراند، جایی که مجروحان جنگی را می‌آورند و از هر ۱۰۰ عمل جراحی، ۸۰ نفر مجروح جنگی هستند.  در دوره پنج ساله جراحی عمومی که به منطقه جنگی هم می رود، در آنجا با پزشکان و جراحانی آشنا می شود که در مسیر تحصیلش بسیار مؤثر هستند.  جنگ که تمام می شود، بقایای جنگ باید بازسازی و نوسازی شوند و  مجروحانی که بخشی از صورت و دست و پایشان را از دست داده اند، نیز باید درمان شوند. برای همین به جنوب می رود و در دوره سه ساله فوق تخصص، بیشتر بیمارانش مجروحان جنگی هستند. این تخصص چنان به درد او می خورد که می تواند افتخار کند، پس از دهه ۷۰ خورشیدی، یک مجروح جنگی هم برای درمان به خارج از کشور فرستاده نشد.

باور به لطف خدا
تکیه کلامش این است: "لطف خداست". باورش این است که تصمیمش برای رفتن به مناطق جنگی، لطف خدا بوده است و خدمتش به بیماران نیازمند نیز. در این روزگار، کم نیستند آدم هایی که کار خیر می کنند و یک باور هم پشت بند این کار خیر دارند، هر کسی فلسفه ای دارد. دکتر کلانتر، خدمت به مردم را یک بخت بزرگ در زندگی اش می داند که – بیش و کم- گیر همه می آید اما مهم، پذیرش آن است. او لذتی را که با نیازمندان می برد بسی بیش از آدم هایی هست که از سر سیری به مطبش می آیند. او با تیمش در سال، یکی دوبار به مناطق محروم می روند، به روستاییانی سر می زنند که سر سوزنی گمانشان نمی رود روزی بهترین جراحان ایران سراغشان بیایند و دردشان را دوا کنند. دکتر می گوید که در گرفتن این فرصت ها، خیلی حریص است و باور دارد اگر در جایی بتواند کار ثوابی بکند و انجام ندهد، گناه کرده است. اگر هم کاری می کند، می گوید: لطف الهی و نمی گوید تخصص من!
او وامدار هزاران خاطره خوب از بیمارانی است که در مناطق محروم درمان شان کرده. تز دکتر این است: ممکن بود جای این آدم ها بودی اما خدا تو را سالم آفرید تا کمک به بیماران نیازمند را بر تو واجب کند.

این عکس ها را نشانم نده!
دکتر کلانتر، سال۷۳ فوق‌تخصصش را در جراحی پلاستیک از انگلستان می گیرد. او می‌خواهد نخستین بخش جراحی پلاستیک خوزستان را در اهواز راه‌اندازی کند، پس نیاز به امکانات و تجهیزات دارد. قرار ملاقاتی با استاندار وقت خورستان می گیرد و اسلایدی از عکس‌های بیماران مادرزادی شکاف لب و ناهنجاری سر و صورت را به آقای استاندار نشان می دهد. مسوول وقت با دیدن تصاویر، دستش را جلوی چشم‌هایش می گیرد و به شوخی می گوید: چقدر پول به شما بدهم که این عکس‌ها را دیگر نشانم ندهی!؟ ...

وقتی قلبش می گیرد ...
دستهایش آفریده شده تا درمان کند. پانزده سفر به مناطق محروم ایران داشته و صدها بیمار نیازمند را جراحی رایگان کرده است. دکتر کلانتر از اینکه ببیند عکس یک بچه ۱۰ساله در تأییدیه تحصیلی‌اش با شکاف لب باشد، قلبش به درد می آید. حرف او این است که چرا باید این دردها را دید و درمان نکرد؟
او می گوید: این عیب من پزشک است که از کنار این بچه‌ها می‌گذرم و به وقت مراجعه‌شان می‌گویم که ۵ میلیون هزینه جراحی اش می‌شود. ... راستی، من از شما می پرسم: چند نفر از پزشکان -پس از سی سال- همچنان به سوگندنامه شان پایبند می مانند؟ ...

نویسنده: آرمین صمیمی